- Haberler
- Ekonomi
- Zeytinyağı ihracatı üretici olmayan ülkelerde ayakta kaldı: Fon ve yasaklar ihracatı yüzde 28 düşürdü
Zeytinyağı ihracatı üretici olmayan ülkelerde ayakta kaldı: Fon ve yasaklar ihracatı yüzde 28 düşürdü
Türkiye'nin zeytinyağı ihracatı 2024/25 sezonunda yüzde 28 oranında azaldı. Fon, kota ve yasaklar sektörü olumsuz etkilerken, üretici olmayan ülkelere yapılan ihracat sınırlı kayıpla devam etti.
Türkiye, 2024/25 zeytinyağı ihracat sezonunu zorluklarla geride bıraktı. 2023/24 sezonunda 70 bin 626 ton olan zeytinyağı ihracatı, bu sezon 50 bin 713 tona gerileyerek yüzde 28 düşüş yaşadı.
Dünya genelinde zeytinyağı fiyatlarındaki gerileme, ihracattan elde edilen döviz gelirini de olumsuz etkiledi. Türkiye’nin zeytinyağı ihracat geliri yüzde 50 azalarak 505 milyon dolardan 252 milyon dolara düştü. Buna karşın, sofralık zeytin ihracatı 255 milyon dolarlık gelirle rekor kırdı.
Zeytinyağı ihracatında yaşanan kayba rağmen, Türk üreticiler üretici olmayan ülkelerdeki pazar payını korumayı başardı. Bu ülkelerde ihracat 2023/24 sezonunda 46 bin 670 tondan 2024/25 sezonunda 45 bin 501 tona gerileyerek yalnızca yüzde 3’lük kayıp yaşadı.
Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçıları Birliği’nin düzenlediği ticaret heyetleri kapsamında Avustralya, Kanada ve ABD’ye yapılan ihracat yüzde 17 artarak 25 bin 202 tona yükseldi.
Prina yağı ihracatı da bu dönemde yüzde 9 artış gösterdi. Türkiye, 2023/24 sezonunda 48 milyon dolar olan prina ihracatını 2024/25 sezonunda 52,3 milyon dolara çıkardı.
Genel olarak, Türk zeytincilik sektörü 2023/24 sezonunda zeytinyağı, sofralık zeytin ve prina yağı ihracatından 763,5 milyon dolar gelir elde ederken, 2024/25 sezonunda bu rakam 559,6 milyon dolara geriledi.
Emre Uygun: “Yanlış Kararlar Yarayı Derinleştirdi”
Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçıları Birliği Başkanı Emre Uygun, ihracattaki düşüşü değerlendirerek, 2021’den bu yana uygulanan fon, kota ve yasakların sektörde büyük tahribat yarattığını söyledi.
Uygun, “Ticaret Bakanlığı’nın dökme ve varilli zeytinyağı ihracatına getirdiği kısıtlamalarla başlayan süreç, Türkiye’yi dünyada spotçu konumuna düşürdü. Bu yanlış kararlar nedeniyle yüz milyonlarca dolar ihracat kaybettik ve prestij kaybı yaşadık.” dedi.
ABD, Zeytinyağı İhracatında Lider Pazar Oldu
Türkiye, 2024/25 sezonunda 128 ülkeye zeytinyağı ihraç etti. Listenin başında 20 bin 938 tonla ABD yer aldı. ABD’ye yapılan ihracatın döviz getirisi 94 milyon 327 bin dolar olarak kaydedildi. Böylece, Türkiye’nin toplam zeytinyağı ihracatının yüzde 46’sı ABD’ye yapılmış oldu.
ABD’nin ardından 22 milyon 511 bin dolarlık ithalatla Japonya ikinci, 14 milyon 257 bin dolarla Kanada üçüncü sırada yer aldı. Türk zeytinyağının geleneksel pazarlarından Suudi Arabistan’a ise 10,8 milyon dolarlık ihracat gerçekleştirildi.
