Kuru meyve sektörü 2025 performansını değerlendirdi
Türkiye'nin dünya lideri olduğu kuru meyve sektöründe, iklim krizine rağmen 2025 yılında 1,7 milyar dolarlık ihracat gerçekleştirildi sektörün yol haritası İzmir'de masaya yatırıldı.
Çekirdeksiz kuru üzüm, kuru kayısı ve kuru incir üretim ve ihracatında dünya lideri konumunda bulunan Türkiye’nin kuru meyve sektörü, 2025 yılını tüm yönleriyle değerlendirdi. İklim krizinin neden olduğu ciddi üretim kayıplarına rağmen sektör, yılı 1,7 milyar dolarlık ihracatla tamamladı.
Türkiye’nin kuru meyve ihracatının yüzde 55’ini gerçekleştiren Ege Kuru Meyve ve Mamulleri İhracatçıları Birliği (EKMMİB) tarafından düzenlenen “Kuru Meyve Sektörü Yıllık Değerlendirme Toplantısı”, sektörün kamu, üniversite ve özel sektör temsilcilerini İzmir’de bir araya getirdi.
Toplantı İzmir’de Swissotel’de gerçekleştirildi
Swissotel İzmir’de düzenlenen toplantının açılış konuşmasını, Ege İhracatçı Birlikleri Sürdürülebilirlik ve Organik Ürünler Koordinatörü ve EKMMİB Başkanı Mehmet Ali Işık yaptı. Işık, son üç yıldır iklim krizinin etkilerinin giderek ağırlaştığını belirterek rekoltelerde yaşanan dramatik düşüşlere dikkat çekti.
Kuru kayısı üretiminin 100 bin tondan 5 bin tona gerilediğini ifade eden Işık, çekirdeksiz kuru üzümde rekoltenin 320 bin tondan 165 bin tona, kuru incirde ise 90 bin tondan 70 bin tona düştüğünü söyledi. İklim krizinin kalıcı bir risk haline geldiğini vurgulayan Işık, sektör için bütüncül bir risk yönetimi stratejisinin zorunlu olduğunu dile getirdi.
Uluslararası örnekler inceleniyor
Küresel ölçekte benzer sorunların yaşandığını belirten Işık, Güney Afrika’da düzenlenen 65. Uluslararası Çekirdeksiz Kuru Üzüm Üretici Ülkeler Konferansı’nda farklı hasat dönemlerine sahip üzüm çeşitleri ve Ar-Ge yatırımlarının öne çıktığını ifade etti. Bu modelin Türkiye için de yol gösterici olabileceğini kaydetti.
Tarım ve Orman Bakanı Yumaklı Aydın’a gelecek
EKMMİB Başkanı Işık, Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı ile yapılan görüşmede sektörün öncelikli sorunlarının aktarıldığını belirterek, Bakan Yumaklı’nın kuru incir gündemiyle Aydın’ı ziyaret etme sözü verdiğini açıkladı. Ziyarette kuru incir özelinde yeni projelerin ele alınacağı ve ortak politikalar geliştirileceği bildirildi.
Kuru meyve stoklarının kalite ve fiyat açısından etkin şekilde yönetilemediğini vurgulayan Işık, bu sorunun ancak kamu, üniversite ve özel sektör iş birliğiyle çözülebileceğini söyledi. Yeşil mutabakat fonlarından yararlanabilmek için devlet desteğinin kritik olduğuna dikkat çekti.
Kalite için dünya çapında örnek bir uygulama
İhracatçılar olarak kalite konusunda sorumluluk aldıklarını belirten Işık, 2025 yılında kuru incirde kaliteyi artırmak amacıyla 1.400 ton aflatoksinli ve küflü ürünün imha edildiğini açıkladı. Bu çalışmanın, Uluslararası Kuru ve Kabuklu Meyveler Konseyi’nden (INC) “Sürdürülebilirlikte Mükemmellik Ödülü” ile taçlandırıldığını ifade etti.
Üç oturumda sektörün tüm boyutları ele alındı
Toplantının ilk oturumunda “Kuru Meyvelerde Gıda Güvenliği” konusu ele alındı. Moderatörlüğünü Mehmet Ali Işık’ın yaptığı oturumda, Ticaret Bakanlığı, Tarım ve Orman Bakanlığı, Avrupa Birliği ve akademi temsilcileri görüşlerini paylaştı.
İkinci oturumda “Kuru İncir Değer Zinciri” başlığı altında üretimden ihracata kadar tüm aşamalar değerlendirildi. Son oturumda ise “Kuru Üzüm ve Kuru Kayısı Değer Zinciri” ele alınarak, bu ürünlerde katma değeri artıracak stratejiler masaya yatırıldı.
