İzmir'in fotoğraf tarihine ışık tutacak sergi açıldı
Başkan Tugay: 'Hep beraber bir İzmir hikayesi yazacağız'
İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Dr. Cemil Tugay, APİKAM’ın ev sahipliğinde açılan “İzmir Fotoğrafhanesi – Görsel Hafızanın İnşası (1840-1922)” sergisinin kentin görsel belleği için büyük önem taşıdığını belirterek, “İzmir önümüzdeki yıllarda da kendi hikayesini hep birlikte yazacak” dedi.
APİKAM’dan İzmir’in fotoğraf mirasına kapsamlı sergi
İzmir Büyükşehir Belediyesi Ahmet Piriştina Kent Arşivi ve Müzesi (APİKAM), kent tarihinin görsel hafızasını ortaya çıkaran önemli bir sergiyi daha ziyaretçilerle buluşturdu.
“İzmir Fotoğrafhanesi-Görsel Hafızanın İnşası (1840-1922)” başlıklı sergi, Başkan Dr. Cemil Tugay’ın katılımıyla açıldı. Sergi, İzmir’in fotoğrafçılık tarihindeki özgün yerini görünür kılmayı hedefliyor.
Sergi, 13 Aralık 2026 tarihine kadar ziyaret edilebilecek.
Hafta içi 09.00-17.00, hafta sonu 10.00-17.00 saatlerinde açık olacak; pazartesi günleri ise kapalı olacak.
Küratörlüğünü kent tarihi araştırmacısı Aybala Yentürk, proje genel koordinatörlüğünü ise APİKAM Kent Arşivi ve Müzeler Şube Müdürü Dr. Serhan Kemal Saygı yürütüyor.
Tugay: “Kültür mirasına sahip çıkmak geleceğin başlangıç noktasıdır”
Açılışta konuşan İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Dr. Cemil Tugay, kültürün ve kent hafızasının korunmasının önemine dikkat çekti:
“Kültürümüzün farkında olmak, iyi şeyler yapabilmenin başlangıç noktasıdır. Ne olduğunuzu bilmezseniz neyi koruyacağınızı da bilemezsiniz. Bu nedenle kültürel mirasa büyük önem veriyoruz. Bu değerli çalışma için tüm ekibi kutluyorum.”
Tugay, kentin zengin arşivlerini dijital ortama açmak için çalışmaların sürdüğünü belirterek:
“Yakın zamanda dijital arşivle herkesin bilgiye erişimini sağlayacağız. Böyle çalışmaların benzerlerini teşvik etmeye devam edeceğiz.”
“İzmir kendi hikayesini geçmişte yazdı, gelecekte de birlikte yazacağız”
Başkan Tugay, serginin İzmir’in modernleşme yolculuğunu yeniden hatırlatma fırsatı sunduğunu belirterek şu değerlendirmelerde bulundu:
“Fotoğraf tarihin en güçlü kayıt araçlarındandır. Bugün yapay zekayı konuşuyoruz, değişimi yaşıyoruz. Önemli olan bu değişimin bizi geliştirmesi. İzmir geçmişte kendi hikayesini yazdı, bundan sonra da hep birlikte yeni İzmir hikayesini yazacağız.”
Küratör Aybala Yentürk: “Bir yıldır arşivleri tarıyoruz”
Serginin küratörü Aybala Yentürk, çalışmanın bir yıllık yoğun bir araştırmanın ürünü olduğunu söyledi:
“İzmir’in fotoğrafçılık tarihini bütüncül bir çerçevede ele almak istedik. Yerel ve uluslararası arşivler, koleksiyonlar, aile albümleri dahil yüzlerce fotoğrafı taradık ve bağlamına oturttuk.”
APİKAM, 2026’da dijital arşivini erişime açacak
Serginin genel koordinatörü Dr. Serhan Kemal Saygı, APİKAM’ın dijital arşiv çalışmalarından bahsederek şunları söyledi:
“300 bin belgeyle Türkiye’nin en büyük kent arşivine sahibiz. 2026’da İzmir Kalkınma Ajansı desteğiyle dijital arşivi yenileyerek araştırmacılara açmayı hedefliyoruz. Yapay zeka destekli, çok dilli bir sistem olacak.”
Koleksiyonlardan gün yüzüne çıkan İzmir fotoğrafları
Sergide, daha önce hiç sergilenmemiş fotoğraflar ilk kez izleyiciyle buluşuyor.
Koleksiyon sahipleri arasında:
Mert Rüstem
Nejat Yentürk
Ercüment Tahtakıran
Yavuz Çorapçıoğlu
Nazmi Şurgun
Ömer Koç
Ayrıca Fabio Tito, Mark Giraud, Patrice Guiffray, Çevik Çullu ve Gökçen Adar aile arşivlerinden nadir fotoğraflar da sergiye dahil edildi.
APİKAM’ın kendi koleksiyonunda yer alan ancak bugüne kadar hiç görülmemiş fotoğraflar da ilk kez ziyaretçilere sunuluyor.
İzmir’in fotoğraf tarihindeki öncü konumu
Fotoğrafın icadından yalnızca üç ay sonra Avrupalı gezginler aracılığıyla İzmir’e ulaşması, kenti dünya fotoğraf tarihinde özel bir konuma yerleştirdi.
1840’ta İzmir’e gelen gezginlerin gerçekleştirdiği dagerotip çekimleri, dünya fotoğraf tarihine geçen ilk kayıtlar arasında bulunuyor.
Gündelik yaşamdan çok kültürlü mirasa uzanan bir panorama
Sergi yalnızca manzaraları değil, İzmir’in çok kültürlü sosyal yapısını da ortaya koyuyor.
Rum, Ermeni, Levanten ve Yahudi fotoğrafçıların ağırlıkta olduğu fotoğrafhaneler; kentin portre ve günlük yaşam kültürünü belgeleyen en önemli mekânlar haline gelmişti.
Sergi araştırmaları kitaplaştırılıyor
Serginin hazırlıkları kapsamında yürütülen kapsamlı çalışmalar bir kitapta toplanacak.
Bu yayının, İzmir’in 80 yılı aşkın fotoğrafçılık mirası için önemli bir başvuru kaynağı olması hedefleniyor.
