Çocuklar okula gitmeli, fabrikalara değil
MESEM uygulamasına dikkat çeken TMMOB MMO İzmir Şubesi, çocuk emeğinin sömürüye dönüştüğünü vurgulayarak acil önlem çağrısında bulundu
TMMOB Makina Mühendisleri Odası (MMO) İzmir Şubesi, çocuk işçiliğine ve eğitim adı altında sürdürülen uygulamalara karşı sert bir basın açıklaması yaptı. Açıklamada, çocukların eğitim hayatlarını sürdürmeleri gerekirken ekonomik nedenlerle çalışmaya zorlandığı, çocuk işçiliğinin giderek yaygınlaştığı ve ölümle sonuçlanan iş kazalarıyla karşı karşıya kalındığı vurgulandı.
Açıklamada, çocuk emeğinin çocukların eğitim, oyun, sağlık ve gelişim haklarını doğrudan ihlal eden bir sömürü biçimi olduğu belirtilerek, ulusal yasalar ve uluslararası sözleşmelere rağmen 18 yaş altı çocukların güvencesiz ve yüksek risk içeren iş ortamlarında çalıştırıldığına dikkat çekildi. Okullarda olması gereken öğrencilerin işyerlerinde, atölyelerde ve inşaatlarda ucuz ve denetimsiz iş gücü olarak kullanıldığı ifade edildi.
Çocuk işçiliğinin temel nedenlerinden birinin derinleşen yoksulluk olduğu belirtilen açıklamada, ailelerin ekonomik zorluklar nedeniyle çocuklarını okul yerine çalışmaya yönlendirmek zorunda kaldığı ve bu durumun eğitim hakkını fiilen ortadan kaldırdığı vurgulandı.
Basın açıklamasında, Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı Mesleki Eğitim Merkezleri (MESEM) uygulamasının çocuk işçiliğinin meşrulaştırılmasında merkezi bir rol oynadığı ifade edildi. MESEM kapsamında lise öğrencilerinin haftada dört gün işyerlerinde çalıştırıldığı, yalnızca bir gün teorik eğitim aldığı belirtilerek, bu sistemin “mesleki eğitim” adı altında çocuk emeğini yaygınlaştırdığı kaydedildi.
İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği (İSİG) Meclisi verilerine de yer verilen açıklamada, 2025 yılı içerisinde en az 82 çocuğun çalışırken yaşamını yitirdiği, çok sayıda çocuğun ise ağır yaralandığı veya hayatını kaybettiği hatırlatıldı. Bu tablonun, eğitimin bir hak olmaktan çıkarılarak sömürü aracına dönüştürüldüğünü açıkça gösterdiği ifade edildi.
TMMOB MMO İzmir Şubesi, çocukların yerinin işyerleri değil okul sıraları olduğunu vurgulayarak, çocuk işçiliğine karşı şu talepleri sıraladı: MESEM başta olmak üzere eğitim adı altında çocukların çalıştırıldığı uygulamaların derhal durdurulması, çocuk işçiliğiyle mücadele için kapsamlı bir ulusal eylem planının hayata geçirilmesi, ailelere yönelik sosyal koruma ve gelir desteğinin güçlendirilmesi, ücretsiz eğitim hizmetlerinin yaygınlaştırılması ve etkin denetim mekanizmalarının oluşturulması.
Açıklama, çocukların eğitimi, sağlığı ve yaşam hakkının vazgeçilemez olduğu vurgusuyla son bulurken, çocuk emeğine karşı toplumsal mücadele çağrısı yapıldı.